KLOKKENMAKERS

1 TJEBBE BIRDES

Tjebbe Birdes geboren circa 1702 in Drachten als zoon van veerschipper Birde Tjebbes en Antje Martens. Hij koopt in november 1730 als meester uurwerkmaker een huis in Grouw. Daarna gaat hij in Kollum wonen.

Hij trouwt daar 06-10-1726 met Hinke Jans. Later is hij in Kollum “gemeen ijserkramer”. In 1749 woont hij in de ”kerkburen” en wordt volgens de quotisatiecohieren aangeslagen  voor 26:-:-  Het gezin bestaat uit drie volwassenen en een kind jonger dan twaalf jaar.

(bron: Lammert en Siet de Bruin: Uurwerkmakers in Friesland 2013)

2 RINZE DURKS

In Grouw trouwen op 09-04-1708 Dirk Hayes en Antje Rinses. Ze krijgen zeker twee kinderen:

• Rinze Dirx    * 1712
• Sybren Dirx * zie Sybren Durks

Rinze Dirx trouwt te Grouw op 01-03-1736 met Tjitske Sipkes.

Kinderen van Rinze Dirx en Tjitske Sipkes:

• Tryntje Rinzes * 1738 zie Willem Sieuwes v. Dijk
• Hotske Rinzes * 1740 zie Hendrik Aelzes Snoek
• Sipke    Rinzes * 1744 zie Sipke Rinzes                                                  
  
  

Volgens het quotisatiekohier van 1749 is hij uurwerkmaker en wordt aan – geslagen voor 28:5: – Het gezin bestaat dan uit twee volwassen personen en drie kinderen onder de twaalf jaar. Rinze Durks overlijdt te Grou op
19-08-1787.

3 JOHANNES ANDRIESSE

Op 13-02-1718 trouwt Andrys Sææckles te Grou met Antje Minkes. Ze zijn allebei ook uit Grou afkomstig.

Kinderen van Andrys en Antje:

• Sibbeltje  * 30-11-1718
• Johannes * 25-12-1719
• Gerryt      * 03-10-1723
• Sibbeltje * 12-08-1725 zie Pieter Wessels
• Gerryt      * 22-05-1729
• Tryntje     * 20-11-1735

Deze Johannes Andries (tweede kind), soms ook Tempel genoemd, trouwt op 08-12-1743 met Joukjen Baukes, ook afkomstig van Grou. Op 02-02-1751 doet Johannes Andriesse belijdenis bij de Hervormde Gemeente van Grou en wordt daar dan vermeld als meester uurwerkmaker. Het gezin gaat in 1752 wonen aan “de Komerk”, nu Halbertsma’s Plein in Grou, in de rechterhelft van de woning, die daarvoor door de adellijke familie Van Velzen bewoond geweest is. Deze woning kreeg later huisnummer 188.

Ze kregen zes kinderen:

• Anders * 28-05-1744, zie bij Andries Johannes
• Yke        * 28-05-1744
• Gerryt   * 27-10 -1748
• Gerryt   * 04-02-1751
• Anne     * 01-10-1753
• Jacob Johannes * 13-06-1756, zie bij Jacob Johannes Tempel

Dan overlijdt Joukjen Baukes. Johannes Andries trouwt op 28 -10 -1759 voor de tweede keer. Nu met Anderske Klazes, afkomstig van Beetsterzwaag.

Kinderen van Johannes Andries en Anderske Klazes:

• Klaas Johannes * 02-11-1761 (dikwijls Tempel genoemd)
• Antje Johannes * 14-08-1763

Johannes Andriesse investeert ook in kofschepen. Twee van deze schepen krijgen zelfs de naam van zijn kinderen. Zo was er een kofschip dat de Jonge Klaas Tempel als naam droeg en er voer een kofschip met de naam Antje Tempel. Johannes Andriesse is overleden in 1776.

4 WYBREN JACOBS NIEUWENHUIS

In Heerenveen trouwen 10-08-1727 Jacob Pieters en Antje Wybrens. Ze krijgen daar een zoon die Wybren Jacobs genoemd wordt. Deze Wybren trouwt 31-12-1758 te Grou met Ytje Pyters. Ze worden lid van de Nederlands Hervormde Kerk. “Den 15 mey 1764 zijn op belydenis van haar geloof aangenomen en den 31 dito aan de gemeente voorgestelt en gedoopt de Egtelieden Wybren Jacobs en Ytie Pyters”. Ytje Pyters overlijdt 01-07-1782 te Grou. Wybren Jacobs was toen koopman en uurwerkmaker. Wybren trouwt 21-03-1784 voor de tweede keer. Nu met Tryntje Wybes Nienhuis. In een N.A. uit 1812 is Wybren Jacobs Nieuwenhuis al rentenier. Hij overlijdt 29-09-1823, 95 jaar in Grou. Zijn vrouw Tryntje, geboren te “Rizerd” overlijdt op 72-jarige leeftijd 14-06-1824 in het huis met nummer 284.

5 JILLES CLAZES EKKING

Klokkenmaker Jilles Clazes Ekens, Eekes, Eekingh of Ekking

Op 17-05-1733 trouwen in de Galileeër Kerk in Leeuwarden Klaas Jilles  “assistent”, wonend in Grou en Dina Willems afkomstig uit Leeuwarden.  Ze gaan in Grou wonen.

Kind van Klaas Jilles en Dina Willems:

• Jilles Clazes  * 10-11-1733

Jilles Clazes Ekking wordt op 04-05-1772, “als jongeman” lidmaat van de Nederlands Hervormde Kerk in Grou. In dat zelfde jaar, op 13-12-1772, trouwt hij in Aldeboarn met Aaltje Sybrens, afkomstig van Nes. Ze gaan wonen in Grou.

Kinderen van Jilles Clazes en Aaltje Sybrens:

• Dine    * 19 -12-1773
• Janke * 07-08-1779

Jilles Clazes overlijdt in Grou op 31-12-1789. 

6 SIPKE RINZES HOEKSTRA

Klokkenmaker Sipke Rinzes Hoekstra is het jongste kind van Rinze Durks en Tjitske Sipkes. Hij blijft ongehuwd. Zijn woning stond op de hoek van de latere Hoofdstraat en Raadhuisstraat en kreeg in 1806 nummer 199. Daardoor koos Sipke Rinzes in december 1811 waarschijnlijk ook voor de achternaam Hoekstra. Misschien bleef Sipke Rinzes wonen in het huis van zijn ouders, zodat deze woning ook de plaats geweest kan zijn, waar vader Rinze Durks zijn klokken maakte. Sipke Rinzes is lidmaat van de Waterlandse Doopsgezinde Gemeente. Van zijn nalatenschap schenkt hij f 100.- aan de dochter van zijn zuster Hiltje Siedses Oudendag. Zijn overige bezittingen gaan allemaal naar Willem Sieuwes van Dijk, die met zijn gezin bij hem inwoont. Sipke Rinzes overlijdt 28-08-1830, 86 jaar oud.

7 ANDRIES JOHANNES

Klokmaker Andries Johannes, de oudste zoon van Johannes Andriesse en Joukjen Baukes is geboren in Grou op 28-5-1744. Hij trouwt 9-10-1768 te Grou met Tryntje Doekes Hellema, dan wonend in Wanswerd, maar geboren in Hallum en daar gedoopt op 01-12-1748. Ze verhuizen al gauw naar Zuider-drachten en daar worden drie kinderen geboren:

• Joukje  * 17-10-1769
• Doeke  * 11-09-1771
• Ytje       * 12-04-1774

Daarna gaat het gezin in Sint Annaparochie wonen. Daar wordt 08-02-1777 nog dochter Antje geboren en 13-02-1780 zoon Johannes.

Andries Johannes overlijdt eind 1780 in Sint Annaparochie. Zoon Doeke kiest in 1811 voor de achternaam Andriessen.

Kind van Pieter Wessels en Elisabeth Piers:

8 PIETER WESSELS

Klokkenmaker Pieter Wessels is geboren te Grou op 10-10-1750. Hij is de zoon van Wessel Pieters en Sibbeltje Andries. Zijn moeder, geboren 12-08-1725, is de zuster van uurwerkmaker Johannes Andriesse. Hij trouwt op 17-01-1779 met Elisabeth Piers, afkomstig van Grou.

• Sibbeltje * 04-04-1780

Pieter Wessels wordt 10-05-1781 “op belijdenis des Geloofs tot Lidmaat aangenomen” bij de Nederlands Hervormde Kerk van Grou. Hij overlijdt als meester uurwerkmaker op 14-04-1783.  Zijn echtgenote Elisabeth Piers, die later de achternaam Bangma heeft aangenomen, overlijdt 23-05-1823 in de ouderdom van 76 jaar.

Hij is ook de maker van de “Boetebus” van het Grouster ziekenfonds “It Gild”. Volgens het gildeboek werd de bus in 1776, het jaar van de oprichting, geleverd door P. Wessels voor een bedrag van 4 gulden en 12 stuivers.

9 DOUWE JELLES TASMA

Een Ulbe Jelles Tasma is in 1640 al boer op een boerderij van de Hervormde Kerk met nummer 24 . De boerderij stond op de plek waar nu de HEMA gevestigd is.

Visser en wieldraaier Jelle Ulbes Tasma, geboren in Grou op 23-08-1716, doet op 12-02-1745 belijdenis en wordt dan lidmaat van de Hervormde Gemeente. Ook zijn latere vrouw Johanna Douwes, eveneens afkomstig van Grou, doet op 30-09-1745 belijdenis.  Jelle Ulbes en Johanna Douwes trouwen het jaar daarop op 02-10-1746. In de quotisatiecohieren van 1749 staat Jelle Ulbes vermeld als visser met een gering bestaan. De belastingaanslag bedraagt 11.13.-

Kinderen van Jelle Ulbes en Johanna Douwes:

• Ynske        *  08-01-1747
• Hinke        *  15-09-1748
• Antje         *  04-10-1750
• Ulbe          *  27-08-1752, zie verder Ulbe Jelles Tasma
• Douwe      *  11-08-1754, zie verder Douwe Jelles Tasma
• Johannes  *  03-04-1757
• Gertje       *  21-10-1759
• Wypkjen  *  10-10-1762
• Tjipke       *  24-08-1766, zie verder Tjipke Jelles Tasma

Jelle Ulbes overlijdt op 18-05-1796 in Grou. Bij zijn overlijden staat vermeld dat hij meester wieldraaier is. Zijn vrouw Johanna Douwes van der Vliet overlijdt 25-05-1798.

Klokkenmaker Douwe Jelles Tasma wordt geboren in Grou op 11-08-1754. Hij trouwt daar op 24-05-1778 met Rinske Johannes, later Berkenpas, die geboren is in Weidum, maar toen in Grou woonde. Douwe Jelles doet “belijdenis des geloovs” op 12-05-1786 en wordt daarmee lidmaat van de Nederlands Hervormde Gemeente. Ze woonden te Grou in het huis met nummer 81a en 81b.

Kinderen van Douwe Jelles en Rinske Johannes:

• Johanna * 08-09-1779 trouwde met Jacob Slaaf, overleden 27-09-1813
• Trientje   * 03-08-1781, overleden 01-06-1817, naayster bij haar ouders

                    Inwonend

• Wypkje    * 06-07-1783, overleden 18-1-1795
• Johannes * 17-07-1786, zie verder Johannes Tasma
• Jelle          * 11-04-1789, zie verder Jelle Tasma
• Gertje      *  12-02-1791, trouwt 05-09-1815 met zwager Jacob Slaaf.
• Lutzen      * 29-08-1793, overleden 18-11-1793
• Wypkje    * 20-11-1794, overleden 05-12-1794 aan de pokken
• Lutzen      * 20-09-1796, zie verder Lutzen Tasma

Rinske Johannes overlijdt in Grou op 03-04-1845, 92 jaar oud. Als Rinske overleden is, verkoopt Douwe Jelles zijn woning met uitzondering van een kamertje, waar hij zelf nog maximaal vijf jaren wil blijven wonen. Op 12-08-1850 overlijdt Douwe Jelles, ruim een week na het overlijden van zijn zoon Johannes te Leeuwarden, op 96-jarige leeftijd.

10 KLAAS JOHANNES ANDRIESSE

Klokkenmaker Klaas Johannes Andriesse, geboren op 24-11-1761, trouwt op 21-11-1779 met Minke Sybrens, afkomstig van Grou.

Op 08-05-1789 doen ze beiden belijdenis en worden lidmaat van de Hervormde Gemeente te Grou.

Kinderen van Klaas Johannes en Minke Sybrens:

• Johannes  * 15-06-1783, overleden op 29-07-1783
• Johannes  * 08-08-1784, overleden op 01-09-1784
• Johannes  * 20-11-1785
• Andrieske * 31-10-1786
• Sybren       * 01-05-1788
• Cornelia    * 18-07-1789
• Gebke        * 07-08-1791, overleden 26-10-1791
• Gebke        * 18-10-1792, overleden 21-06-1794
• Gebke        * 01-05-1796
• Cornelis     * 15-06-1799
• Antje          * 11-11-1802

Klaas Andriesse is een man, die een aantal belangrijke functies in Grou bekleedt. Zo staat in de LC van 04-04-1795: “De Burgers KLAAS JOH. ANDRIESSE en de Secretaris P.J. MEBIUS, zullen op Donderdag den 16-04-1795, op één uur na noen Rekening en Bewijs doen van haare Administratie, voor Commissaris uit ’t District van Idaarderadeel, op de Regtkamer te Grouw.”

Zijn vrouw Minke Sybrens overlijdt op 16-10-1811 op 49-jarige leeftijd, maar de overlijdensakte wordt pas opgemaakt op 07-12-1811. Daar staat bij geschreven dat Klaas Johannes Andriesse lid is “uit het gemeentebestuur van Idaarderadeel” en zoon Sybren, 23 jaar, meester gorter is. Later in deze maand december is Klaas Johannes Andriesse de man die alle akten schrijft en ondertekent, die opgesteld worden om vast te leggen welke achternamen de Grouster gezinshoofden kiezen en aannemen. Bovendien was hij “Eerste Plaatsvervanger des Vrederegter van het Kanton Rauwerd”.  Ook was hij ouderling in de Nederlands Hervormde Kerk. In de kerkelijke administratie komen we in het jaar 1814 tegen: “Den 24 May Zyn in tegenwoordigheid der Broeders Ouderlingen Klaas Andriessen en Tiete Pieters Bangma na gedane bilydenis des Geloofs tot Leden der Gemeente aangenomen” en dan volgen de namen van de personen die belijdenis gedaan hebben. Klaas Johannes is overleden in Grou op 03-07-1819 in het huis met nummer 277.   Dat is de woning die bij de gortmakerij hoorde. Waarschijnlijk is hij, als zijn zoon Johannes Klazes in 1808 trouwt en in de ouderlijke woning blijft wonen, naar deze gortmakerij verhuisd.

11 TJIPKE JELLES TASMA

Klokkenmaker Tjipke Jelles Tasma, de jongste zoon van Jelle Ulbes en Johanna Douwes is in Grou geboren op 24-08-1766. Tjipke trouwt 21-08-1796 met Antje Tijssens, die ook afkomstig is van Grou. Tjipke is dan uurwerkmakersknecht.

Kind van Tjipke Jelles en Antje Tijssens:

• Johanna * 22-07-1798, overleden 17-04-1802 te Grou.

 Het gezin verhuist naar Ferwerd. Waarschijnlijk overlijdt Antje Tijsses daar op 03-10-1808.

Tjipke trouwt voor de tweede keer op 26-08-1813 met Nieske Andries Steegstra, 24 jaar oud, geboren in Marrum. In de trouwakte staat vermeld dat het beroep van Tjipke horlogemaker is.

Kinderen van Tjipke Jelles en Nieske Andries:

• Jelle           * 13-03-1814
• Andries     * 12-09-1815
• Ulbe           * 06-02-1818
• Johannes  * 09-10-1820
• Wopke      * 13-01-1823

Tjipke Jelles overlijdt zelf in Drachten, nog klokkenmaker van beroep, op 14-03-1831, 64 jaar oud en woonde in “Dragten” in het huis met nummer 71 in wijk K. Nieske overlijdt daar op 29-03-1850.

12 JELLE YPES KLOK

Klokkenmaker Jelle Ypes Klok is de zoon van Ype Martens en Antje Jelles. Die zijn op 17-04-1763 in Grou getrouwd. Ype Marten is in 1810 te Grou overleden en is dan “komelker”. Antje overlijdt op 04-01-1813. Ze woonden in het huis met nummer 274. Ze waren lidmaten van de Doopsgezinde Waterlandse Gemeente.

Jelle Ypes trouwt in Grou op 19-10-1794 met Aukje Jans. Het gezin verhuist naar Leek.

Kinderen van Jelle Ypes en Aukje Jans:

• Jan Jelles Klok  * 1800 te Leek, overleden 1881 te Marum
• Ype Jelles Klok * 1802 te Leek, overleden 1847 in Leek

Als Jelle Ypes zijn zuster Antje in 1815 overlijdt te Grou, ze is dienstmeid bij Johannes Sjollema, staat in de akte dat Jelle uurwerkmaker in Leek is en 48 jaar oud.

Aukje Jans overlijdt te Leek op 20-11-1837, 68 jaar oud. Volgens de akte is Jelle Ypes dan uurwerkmaker. Ze wonen te Leek in het huis met nummer 38. Zelf overlijdt hij 21-04-1853, op 87-jarige leeftijd, te Leek. In de acte vermeld als uurwerkhersteller.

13 SYBE GERRBENS DE VRIES

Klokkenmaker Sybe Gerbens de Vries wordt in Wergea geboren. Waarschijnlijk in het jaar 1767. Hij trouwt te Grou met Grietje Johannes, geboren in Boornbergum, op 02-08-1795. Sybe en Grietje worden 07-01-1801 “gedoopt op belijdenis” bij de Doopsgezinde Waterlandse Gemeente te Grou. Als Sybe Gerbens in december 1811 de achternaam De Vries aanneemt, worden in deze akte ook twee kinderen vermeld.

Kinderen van Sybe Gerbens en Grietje Johannes:

• Gerben   * 1796
• Antje       * 1799

Sybe Gerbens zijn vader is omstreeks 1805 in Frankrijk overleden en zijn moeder overlijdt in Grou op 19-02-1817, 77 jaar oud.

Waarschijnlijk is er geldgebrek want op 09-01-1824 wordt bij de notaris de volgende akte opgemaakt: “Sybren Gerbens de Vries, de welke verklaard heeft uit er hand verkogt en overgedragen te hebben aan zijn Zoon Gerben Sybes de Vries timmerbaas te Warga, Een Huizinge en Erve staande en gelegen in den Dorpe Grouw gequoteerd met Nummer hondert drie en dartig voor een Summa van Vierhondert Nederlandsche guldens.” Het gezin van Sybe Gerbens blijft wel in de verkochte woning wonen.

Grietje overlijdt op 19-03-1827 in dit huis met nummer 133. Sybe is dan uurwerkmaker. In 1830 wordt Sybe in een akte ook nog vermeld als uurwerkmaker. Hij is dan 64 jaar oud.

Sybe Gerbens trouwt op 26-12-1835 voor de tweede keer met Jikke of Jitske Jans Lemstra, geboren in Rottum. Jikke is 60 jaar. Het beroep van Sybe is dan arbeider. Sybe Gerbens is overleden op 12-07-1844, op 77-jarige leeftijd. Hij is zonder bedrijf. Jikke Lemstra overlijdt, 71 jaar oud, op 17-01-1851.

14 SYBREN SYMENS FOKKENS

Klokkenmaker Sybren Symens Fokkens is geboren te Grouw als zoon van Symen Sybrens en Tettje Siedses. Het gezin is lidmaat van de Doopsgezinde Waterlandse Gemeente, zodat niet precies bekend is, wanneer Sybren geboren is, maar waarschijnlijk in 1772.

Sybren Symens trouwt in 1806 met Geiske Binnes of Binderts Kleinhuis, wonend in Raerd. In Raerd is ook de derde proclamatie op 25 mei van dat jaar.

In 1811 kiest hij voor de achternaam Fokkens. Hij is uurwerkmakersknecht in Grou en in 1813 uurwerkmaker.

Waarschijnlijk verhuist het gezin in 1814 naar de Lemmer. Ze wonen daar in het huis met nummer 175.

Kinderen van Sybren Symens en Geiske Binnes:

• Symon    * 1807 te Grou
• Bouwe    * 1808 te Grou
• Cornelis  * 08-04-1811 te Grou, overleden 22-11-1815 op de Lemmer
• Jacob       * 26-07-1813 te Grou
• Jelle         * 23-11-1815 op de Lemmer
• Tetje        * 17-09-1817 op de Lemmer
• Cornelis  * 20-12-1819 op de Lemmer, overleden 27-06-1822
• Tytje        * 13-12-1821 op de Lemmer
• Hiskje      * 24-10-1823 op de Lemmer
• Baukje     * 01-02-1826 op de Lemmer

Zeker tot 1843 is het beroep van Sybren Symons in de akten meester uurwerkmaker of klokkenmaker. Op 07-11-1855 overlijdt hij in de Lemmer “zonder beroep” op 83-jarige leeftijd. Geiske Kleinhuis overlijdt 06-02-1867, 83 jaar oud.

15 GERRIT GERLOFS VAN DER VEEN

Klokkenmaker Gerrit Gerlofs van der Veen is geboren in Veenwouden  als zoon van Gerlof Gerrits en Fintje Lourens. Zijn ouders verhuizen naar Grou en op 01-07-1781 doet zijn vader zijn intrede als “Leeraar der Vlaamse Doopsgezinde Gemeente”. Zelf trouwt Gerrit in Grou met Wypkje Rinzes, na 1811 Teitsma, afkomstig van Wirdum.

Kinderen van Gerrit Gerlofs en Wypkje Rinzes:

• Trijntje * 1802
• Gerlof  * 1805
• Tjitske * 1809

In 1811 kiest zijn vader voor zichzelf en voor Gerrit Gerlofs de achternaam Van der Veen. Als zijn vader op 14-06-1814 overlijdt in het huis 118, is Gerrit meester uurwerkmaker. In oktober 1814 leent Gerrit Gerlofs f 200,- van zijn moeder en is het huis 118 het onderpand. Op 24-05-1816 verkoopt hij het huis voor f 1500,- aan Bauke Baukes v.d.Wal. Zelf gaat het gezin achter de kerk wonen, in het huis met nummer 280, waar Gerrit Gerlofs op 10-12-1818 overlijdt. Zijn vrouw Wypkje Rinzes overlijdt 14-05-1824 op 52-jarige leeftijd in huis 211. Zijn moeder overlijdt op 08-09-1825, 81 jaar oud, in de “Lytse Buorren” nummer 84.

16 MARTEN OEGES KUIPER

Oege Halbes en Hinke Gerbens trouwen op 10-06-1764 te Zuiderdrachten. Ze komen meteen in Grou wonen en worden beiden lidmaat van de Doopsgezinde Vlaamse Gemeente. Oege Halbes is, net als zijn vader Halbe Oeges, meester kuiper als hij 30-04-1797 te Grou overlijdt. Zijn vrouw Hinke Gerbens overlijdt 03-08-1826. Ze was toen 80 jaar en woonde in het huis met nummer 248.

Kinderen van Oege Halbes en Hinke Gerbens:

• Halbe Oeges      * 1765
• Gerben Oeges   * 08-03-1773, later klokkenmakersknecht, zie daar
• Marten Oeges   * 1775, later klokkenmaker, zie daar
• Freerk Oeges     * 1778, later kuiper
• Aaltje Oeges      * ? , overleden 05-07-1788, lidmaat van de Vlaamse

                                 Gemeente.

Klokkenmaker Marten Oeges trouwt 25-06-1797 met Barteltje Tjalkes.

Kind van Marten Oeges en Barteltje Tjalkes:

• Hinke  * 1798

Deze Hinke wordt later de echtgenote van Binnert Halbertsma. In 1800 gebruikt Marten Oeges al de achternaam Kuipers (ook geschreven als M O Cuyperus) en op 30-12-1811 wordt Kuipers ook zijn officiële achternaam. Marten en Barteltje worden op 01-01-1800 “gedoopt op belijdenis” bij de Doopsgezinde Waterlandse Gemeente te Grouw. Hun woning staat naast die van de klokkenmakersfamilie Andriesse, met wie ze een goede verstandhouding hebben, want als er een akte opgemaakt wordt bij de familie Andriesse, is Marten Oeges geregeld getuige. Marten Kuipers overlijdt op 07-10-1830 in het huis met nummer 248, 55 jaar oud. Zijn vrouw is volgens de overlijdensakte “winkeliersche.” Ook op 09-01-1839, als Barteltje Tjalkes overlijdt, 65 jaar oud, is ze “winkeliersche.” Ze woonde toen nog in het huis met nummer 248.

17 JOHANNES PEIZEL

 Klokkenmaker Johannes Peizel wordt geboren in Grou op 08-11-1781 als zoon van Cornelis Peizel (overleden te Grou op 31-3-1795) en Gertje Tjebbes, die 11-02-1776 in Grou getrouwd waren.  Zelf trouwt Johannes 10-05-1807 te Leeuwarden in de Galileeër Kerk met Trijntje Zandbergen, die in Jorwert geboren is, maar in 1802 te Grou is komen wonen.

Kind van Johannes Peizel en Trijntje Zandbergen:

• Cornelis  *  18-02-1808 te Leeuwarden, later kleermaker in Grou.

Johannes Peizel overlijdt in Leeuwarden op 26-03-1827. Hij is 45 jaar en van beroep klokkenmaker. Zijn vrouw Trijntje Zandbergen gaat na het overlijden van Johannes weer in Grou wonen in de woning met nummer 209.  Dat is de woning waarin haar moeder Sytske Barteles Hoogterp woonde, die op 09-04-1826 is overleden. Ze woont daar tot haar overlijden op 16-01-1837, 57 jaar oud.

18 JOHANNES KLAZES ANDRIESSE

Klokkenmaker Johannes Klazes Andriesse is geboren in Grou op 20-11-1785. Hij is de zoon van Klaas Johannes Andriesse en Minke Sybrens. Die zijn getrouwd op 21-11-1779. Zelf trouwt Johannes Klazes, 23 jaar oud, op 21-08-1808, met Ynske Hendriks van Gorkum uit Raerd. Ze woonden te Grou in het huis met nummer 188.

Kinderen van Johannes Klazes en Ynske Hendriks:

• Klaas   * 21-11-1809, overleden 22-08-1814
• Minke * 19-01-1812, overleden 13-07-1814
• Klaas   * 13-11-1815

Uurwerkmaker Marten Oeges Kuipers is bij de geboorte-aangifte van deze Klaas getuige. Johannes Andriesse overlijdt te Grou op 05-05-1820, 35 jaar oud. Zijn weduwe Ynskje van Gorkum blijft nog vier jaar in hetzelfde huis wonen en is dan “winkeliersche” in een stoffenwinkel. Maar als ze wil gaan hertrouwen, wordt op 31-05-1824 eerst boelgoed gehouden van de losse goederen en op 17-06-1824 van dat jaar wordt haar inventaris op waarde geschat. Dit is nodig omdat zoon Klaas Johannes nog minderjarig is. Bij de verkoop van losse goederen worden nog drie namen van Grouwster klokkenmakers bekend. Sipke Rinzes en Marten Oeges Kuypers kopen lood voor 50 en 35 centen en Thomas van Raaijen koopt schalen voor 45 cent.

Bij de inventarisatie lezen we:

Op zolder:

Een schild horlogie                           waardig drie gulden                                  3,00

Horlogieplaten en enige raden                               waardig vijf gulden           5,00

Drie onafgemaakte Klokkewerken       waardig hondert vier gulden        104,00

Een torenuurwerk                       waardig Een Hondert guldens                  100,00

Een Tonsteekers instrument                   waardig vijftien gulden                   15,00

Een Takkendrijvers instrument                       waardig dertig gulden            30,00

Eenige Horlogiemakers gereedschappen      waardig vijftien gulden          15,00

Een stuk Koper, oude pijlen en oude gewichten waardig vijftien gulden   15,00

Een klok                                                                    waardig drie gulden             3,00

Een zilveren repetitie Horlogie    waardig twee en twintig gulden              22,00

Een staand speelwerk              waardig Een Hondert veertig gulden         140,00

Eenige uurwerkmakers gereedschappen             waardig  veertig gulden  40,00

Goud en zilver:

Een gouden Horlogie                         waardig zestig gulden                              60,00

Twee zilveren Horlogien                   waardig twintig gulden                            20,00

Een gouden Horlogieketting ,          zwaar twee nederlandsche loden en zeven wiggen, per wigge Een gulden veertig cents, zamen zeven en dertig gulden tagtig cents                                                                                                               37,80

In het Voorhuis:

Een Klok                                   waardig vijftien gulden                                         15,00

In de Kamer uitziende op het zuiden:

Een speelwerkklok                    waardig hondert twintig gulden                    120,00

Mans Lijfdracht:

Een hoed                                waardig tien guldens                                    10,00

Een Lakens vest en Broek   waardig negen guldens                                   9,00

Twee zijden en twee Lakense vesten         waardig elf guldens              11,00

Een Lakense rok                 waardig tien guldens                                        10,00

Twee Swarte Lakense Rokken waardig agtien guldens                            18,00

Een Beverse Jas en een dito Buis            waardig agt guldens                   8,00

Een Lakense Buis                              waardig zeven guldens                        7,00

Vier mans Hemden                                   waardig agt guldens                    8,00

Ynskje van Gorkum is na haar tweede huwelijk, op 15-07-1824, met Jacob Arends de Jong, die logementhouder was in het Wapen van Idaarderadeel, maar ook verver en glazenmaker, enkele jaren “herbergiersche”. Ze overlijdt 25-01-1853 op 65 jarige leeftijd te Grou.

19 JOHANNES DOUWES TASMA

Klokkenmaker Johannes Douwes Tasma is geboren in Grou op 17-07-1786.  Hij is al uurwerkmakersknecht op 20-06-1802. Op 27-05-1810 trouwt Johannes, dan wonend in Holwerd, met Minke Gosses Bergmans, eveneens uit Holwerd afkomstig. Johannes is in Holwerd horlogiemaker.

Kinderen van Johannes Douwes en Minke Gosses:

• Douwe     *  18-03-1811, later uurwerkmaker
• Rinske      *  04-10-1812
• Gelske      *  12-11-1814
• Johanna   *  08-09-1816

Daarna verhuist het gezin naar Dokkum. Ze wonen daar in wijk A nummer 36

en krijgen nog zeven kinderen:

• Trijntje  *  11-12-1818
• Gosse    *  16-02-1821
• Gertje    *  18-11-1822
• Froukje  *  02-04-1824
• Janna     *  24-04-1826, overleden 08-02-1831
• Oege      *  01-08-1828, overleden 30-01-1831
• Anne      *  23-11-1830

Daarna gaat het gezin in Leeuwarden wonen waar Johannes Douwes Tasma als uurwerkmaker 04-08-1850 op 64-jarige leeftijd overlijdt. Minke Gosses Bergmans overlijdt in Leeuwarden 09-06-1870, 81 jaar oud.

21 JELLE DOUWES TASMA

 Klokkenmaker Jelle Douwes Tasma is 11-04-1789 in Grou geboren. Als hij 27 jaar is, trouwt hij op 17-08-1816 te Grou met Aaltje Willems Wierstra, 21 jaar oud. Aaltje Willems is “dienstmeid” in Grou, maar geboren in Poppenwier. Van Jelle wordt in de trouwakte gemeld dat hij uurwerkmakersknecht is. Ze wonen waarschijnlijk eerst bij Douwe Jelles in als in 1817 hun eerste kind geboren wordt. Maar op 5 februari 1817 koopt Jelle Douwes zelf een huis in Grou, naast dat van de erven van Hidde Halbertsma, met huisnummer 180.  Als in 1819 een zoon geboren wordt, is het beroep van Jelle Douwes uurwerkmaker. Bakker Binnert Halbertsma, 23 jaar, is getuige. Jelle Douwes is in 1818 en 1819 ook gecommiteerde van “It nije Gild” in Grouw en in 1820 en 1821 boekhouder van dit “ziekenfonds”. Jelle Douwes verhuist in Grou. Daar wordt dan in 1822 nog een dochter geboren. Nu gaat het gezin in Blokzijl wonen en Jelle Douwes wordt daar “horlogiemaker”. Op 05-07-1827 verkoopt Jelle Douwes de woning nummer 180 in Grou aan zijn zwager Jacob Hendriks Slaaf uit Leeuwarden voor f 1200,-. Jacob Slaaf is eerst getrouwd met Johanna Douwes Tasma en na diens overlijden, op 27-09-1813, trouwt hij met Gertje Douwes Tasma. Wat er gebeurd is in Blokzijl, is nog niet bekend, maar in de archieven van de gemeente Leeuwarden staat op 11-05-1830: “Wybkje Jelles Tasma,  19 maanden oud, overleden in Ommerschans”. “Jelle Douwes en Aaltje Willems Kolonisten in de Kolonie de Ommerschans, wonende te Ommerschans.”  Ommerschans is een bedelaarskolonie. Als dochter Rinske trouwt, staat in de trouwakte vermeld, dat haar ouders Jelle Douwes en Aaltje Willems beiden overleden zijn in Veenhuizen. Jelle op 06-10-1830 en Aaltje daarvoor op 26-07-1830. 

Kinderen van Jelle Douwes en Aaltje Willems:

• Jantje    *  06-07-1817
• Douwe  *  08-02-1819
• Rinske   *  20-02-1822
• Wybkje *  1828

21 WILLEM SIEUWES VAN DIJK

Tryntje Rinzes, dochter van Rinze Dirks trouwt op 03-02-1760 met schipper Sieds Hilles Oudendag.

Ze overlijdt 16-02-1809 te Grou, 70 jaar oud, en Sieds Hilles op 21-10-1816, 81 jaar oud. Ze woonden in Grou op nummer 265.

Kind van Tryntje Rinzes en Sieds Hilles Oudendag:

• Hiltje Siedses Oudendag

Hiltje trouwt op 22-02-1788 met Sieuwe Jans van Dijk, afkomstig van Leeuwarden.

Kinderen van Hiltje Siedses en Sieuwe Jans van Dijk:

• Tryntje
• Willem

Sieuwe Jans sterft op zee.

In de trouwakte van zoon Willem Sieuwes van Dijk van 29-05-1824 staat te lezen: “Sieuwe Jans in tijden schipper te Grouw, dewelke ongeveer dertig jaren afwezig geweest zijnde, zonder dat men gedurende deszelfs afwezigheid eenig spoor van zijn verblijf, leven of dood, heeft kunnen bekomen”.

Hiltje Siedses werd “winkeliersche” in Grouw en overlijdt daar op 11-06-1830 in het huis, waar haar ouders ook gewoond hebben, nl. op nummer 265, 66 jaar oud. 

Klokkenmaker Willem Sieuwes van Dyk is geboren te Grou in 1793. In 1814 wordt al vermeld dat Willem Sieuwes uurwerkmakersknecht is. Hij is dan in de leer bij Sipke Rinzes Hoekstra, de oom van zijn moeder. Hij trouwt als hij 31 jaar is op 29-05-1824 met Fokje Hilles Pranger, 26 jaar oud. Ook in deze trouwakte staat dat Sieuwe Jans uurwerkmakersknecht is. De vaders van de bruid en bruidegom zijn bij de trouwerij niet aanwezig.  Over de vader van de bruid staat in de akte dat Hille Annes Pranger in 1798 op zee overleden is en over Sieuwe Jans, de vader van de bruidegom, staat er dat hij al sedert dertig jaar afwezig is en geen spoor van leven of dood heeft achtergelaten. Ze gaan inwonen bij Sipke Rinses, in het huis met nummer 199.

Kinderen van Willem van Dyk en Fokje Pranger:

• Hiltje      * 17-06-1826, overleden 14-01-1841
• Sipke      * 28-11-1828, overleden 30-12-1828
• Sipke      * 30-10-1832, overleden 26-03-1841
• Hille        * 04-01-1830, later klokkenmakersknecht, zie Hille van Dyk
• Mettje    * 28-02-1831
• Martzen * 20-03-1834
• Trijntje   * 10-02-1837, overleden 09-03-1841

Op 28-05-1861 laat Willem Sieuwes zijn testament opmaken en kort daarna, 24-06-1861, overlijdt hij.

Fokje Hilles Pranger verkoopt op 09-11-1861 haar woning. Rienk Sjoerdsma, scheepstimmerknecht, koopt het noordelijke deel voor f 700,- en Johanna Boerke, naaister, en Johannes Boerke, schoenmaker, samen het zuidelijk deel voor f 550,-.  Met deze bedragen kunnen geleende gelden terugbetaald worden. Fokje Hilles overlijdt te Grou op 10-05-1878, 80 jaar oud.

22 LUUTZEN DOUWES TASMA

Klokkenmaker Luitzen Douwes Tasma is geboren te Grou op 20-09-1796. Hij is uurwerkmaker in Aldeboarn als hij, 25 jaar oud, trouwt met Antje Freerks Boonstra, wonende in Aldeboarn. “Hebbende de Contractant voldaan aan zijne verpligtingen ten aanzien der Nationale Militie”. Eerst wonen ze kort in Aldeboarn. Daarna verhuizen ze naar Leeuwarden, Groningen en Akkrum om zich uiteindelijk in Gorredijk te vestigen.

Kinderen van Luitzen en Antje:

• Minke   * 25-03-1823 te Aldeboarn
• Rinske   * 11-10-1824 te Leeuwarden
• Freerk   * 1828 te Groningen, eerst klokkenmaker, later zilversmid in

                   Oosterwolde.

• Douwe  * 1830 te Groningen, later “horlogiemaker” in Gorredijk
• Jelle       * 13-04-1835 te Akkrum, eerst “horlogiemaker”, later

                  tolgaarder

• Klaas     * 03-11-1837 te Gorredijk, overleden 11-07-1866
• Tietje    * 30-04-1840 te Gorredijk, overleden 10-05-1840
• Geert    * 01-10-1841 te Gorredijk, later uurwerkmaker in Gorredijk

Antje Freerks Boonstra overlijdt 26-04-1861 te Gorredijk in het huisnummer 65. Luutzen Douwes overlijdt in Gorredijk op 26-2-1872.

23 HENDRIK AELZES SNOEK

Hotske Rinzes, dochter van Rinze Dirks trouwt op 15-05-1780 met kleermaker Klaas Aukes de Vries. Hotske overlijdt 25-03-1814, 73 jaar oud te Grouw, in het huis met nummer 126.

Klaas Aukes sterft nog datzelfde jaar, op 27-06-1814, 63 jaar oud, ook wonend op nummer 126.

Klaas Aukes was eerder getrouwd op 23-10-1775 met Trijntje Attes, afkomstig van Drachten.

Klaas Aukes en Trijntje Attes hadden een dochter:

• Imkie Klazes.

Deze Imkie trouwt op 24-10-1799 met Aelze Hendriks Snoek.

Kind van Imkie Klazes en Aelze Hendriks:

• Hendrik Aelzes  * 25-05-1800

Aelze Hendriks overlijdt te Grou op 10-01-1808, 31 jaar oud. Imkie Klazes overlijdt te Woudsend, maar woonde nog in Grou, op 21-09-1856, 80 jaar oud.

Klokkenmaker Hendrik Aelzes Snoek trouwt op 28-09-1825 te Aldeboarn met de twintigjarige kuipersdochter Antje Jacobs Drijfhout. Hij is dan volgens de trouwakte uurwerkrepareerder in Aldeboarn, maar was daarvoor woonachtig te Kollum.

Kinderen van Hendrik Eelzes en Antje Jacobs:

• Ymkje Hendriks * 22-05-1826
• Eelse Hendriks   * 01-08-1828

Het gezin verhuist naar Gorredijk, Hendrik Aelzes is daar ook klokkenmaker en er worden nog drie kinderen geboren:

•  Jacobus * 15-03-1831, overleden 12-07-1832
•  Geertje  * 25-05-1833
•  Jacob     * 21-09-1835, overleden 10-06-1856 als militair in Leeuwarden.

Dan verhuist het gezin naar Lippenhuizen. In 1837 is Hendrik Aelzes even boer maar daarna weer “horlogiemaker”.

In Lippenhuizen worden nog drie kinderen geboren:

• Klaas        * 16-10-1837, eerst klokkenmaker, later klompenmaker
• Trijntje    * 22-08-1843
• Harmke   * 31-01-1847

Hendrik Aelzes Snoek overlijdt 08-01-1873 als klokkenmaker op 72-jarige leeftijd te Lippenhuizen. Antje Jacobs Drijfhout overlijdt op 31-03-1876. Ze woonden in Lippenhuizen in het huis met nummer 110.

24 JOHANNES SJOERDS BINNERTS

Klokkenmaker Johannes Sjoerds Binnerts werd in 1802 te Grou geboren als zoon van Sjoerd Gerbens Binnerts die 11-11-1787 in Grou getrouwd is met Jannigje Jans Tanja, geboren in Sint Anna Parochie. Het huis waarin Johannes opgroeit staat naast het huis van de klokkenmakersfamilie Andriesse. Het koopmansgezin telt zes kinderen en Johannes is de op één na jongste. Zijn vader en moeder zijn in 1789 lidmaat geworden van de Doopsgezinde Waterlandse Gemeente in Grouw. Jannigje Tanja overlijdt op 19-01-1832, 67 jaar oud en Sjoerd Gerbens sterft 27-10-1836 op 73-jarige leeftijd. Allebei in het huis met nummer 187.

Johannes Binnerts trouwt als hij 25 jaar is, op 29-05-1828, met de 18-jarige Ebelina Jogchums Zuidema, die naaister is. In de trouwakte staat dat Johannes Binnerts van beroep uurwerkmaker is. De Grousters wisten dat ze gingen trouwen want in de trouwakte staat te lezen: “de afkondiging van het huwelijk is geschied voor de Hoofddeur van ons Grietenijehuis, namelijk de eerste op den achttienden en de tweede op den vijfentwintigsten, beide der maand Mei achttienhonderd achtentwintig telkens des voordemiddags ten elf uur.” Zijn werkruimte is het “Poortgebouw“. Zelf wonen ze lang in “It Poartehús” nummer 200.

Kinderen van Johannes Sjoerds en Ebelina Jogchums:

• Wietske   * 09-02-1830
• Jannigje   * 20-09-1833
• Tjitske      * 11-02-1836, overleden 29-06-1846
• Grietje     * 09-02-1838
• Teije         * 04-03-1841
• Jogchum  * 05-05-1844
• Sjoerd      * 06-06-1847
• Tjitske      * 21-01-1851

Op 12-12-1861 overlijdt Johannes Sjoerds Binnerts, 59 jaar oud en klokkenmaker van beroep. Ebelina Zuidema overlijdt, 76 jaar oud, op 18-02-1886.

25 TJALKE V.D. PLOEG

Tjalke v.d. Ploeg is eerst klokkenmaker en later maker van brandspuiten en brandkasten.

In het jaar 1802 wordt Johannes Feykes , geboren in Dokkum, de nieuwe “Leraar der  Doopsgezinde Gemeente” in Grou. Hij trouwt 13-05-1804 met Froukje Tjalkes. Het gezin woont naast de klokmakersfamilie Andriesse.

Kinderen van Johannes Feykes en Froukje Tjalkes:

• Tjalke  * 24-03-1807
• Feike
• Antje

Johannes Feikes kiest in 1811 voor de achternaam Van der Ploeg.

Tjalke is eerst klokkenmaker en later maker van brandspuiten en brandkasten.

Zo gaat hij voor werk naar Kollum en is daar horlogemakersgezel bij horlogiemaker Sjoerd Wiersma. In Kollum trouwt hij op 09-05-1828, 21 jaar oud, met de dochter van de touwslager, Froukje Hacquebord.
Ze gaan dan weer in Grou wonen.

Kinderen van Tjalke en Froukje:

• Johannes      * 27-10-1829 te Grou, overleden 01-10-1853
• Tjerk              * 29-20-1831
• Pieter Sipke * 04-09-1836
• Jelle               * 11-01-1839

In Grou zijn ze even buren van Binnert Halbertsma en wonen kort in het huis met nummer 180. Tjalke is in Grou horlogemaker.

Aan het einde van de jaren dertig begint Tjalke met het ontwikkelen van brandspuiten en daarna brandkasten. Toch stuurt hij voor “de Tentoonstellingen van voorwerpen van Kunst en Nijverheid, door Friezen vervaardigd”, in 1844 en 1854 georganiseerd, pendules in, die veel lof krijgen van de jury. 

Froukje Hacquebord overlijdt 18-07-1852. Een jaar later, 29-12-1853, trouwt Tjalke voor de tweede keer. Nu met de 35-jarige Ruurdtje Eeltjes Huisman.

Kinderen van Tjalke en Ruurdtje:

• Johannes Aeschenus * 09-10-1854
• Froukje                         * 31-10-1856
• Akke                              * 22-11-1858

Tjalke v.d. Ploeg overlijdt 20-07-1874, 67 jaar oud. Zijn vrouw overlijdt 28-01-1891 in Aldeboarn.

26 SIEBREN TJITZES V.D. WAL

Siebren Tjitzes v.d. Wal, geboren 23-12-1815, trouwt 28-08-1841 met Aaltje Harmens Jager uit Aldeboarn. Voor 1846 is hij kachelmaker, maar in de jaren 1846 t/m 1850 uurwerkmaker en daarna brandkastmaker.

Hij koopt op 08-12-1846 het huis 131 of A 202  in de Boochstrjitte. In de koopakte wordt vermeld dat hij dan klokkenmaker is. Hij leent voor de koop op 05-12-1846 f 300,- van Tjalling Halbertsma.
Op 12-01-1863 overlijdt Aaltje Jager. Het jaar daarop, 18-08-1864, trouwt Siebren voor de tweede keer met Froukje Jans Noorderhaven. Op 10-03-1892, 76 jaar oud, overlijdt Siebren v.d. Wal.

27 JOU RATSMA

In Sneek woont uurwerkmaker Jouw Redmers Radsma, die 30-10-1784 trouwt met Jantje Lieuwes.

Kinderen van Jouw Redmers en Jantje Lieuwes:

• Aaltje       * 02-09-1785
• Redmer   * 13-09-1787
• Lieuwe     * 11-08-1790
• Wypke     * 04-11-1792
• Cornelis   * 05-10-1797
• Jantje       *             1804

Na het overlijden van Jantje Lieuwes op 01-11-1806 trouwt Jouw Radsma voor de tweede keer op 16-08-1812 met Grietje Durks Nijzijl.

Kinderen van Jouw Radsma en Grietje Durks:

• Lysbet    * 24-03-1815
• Dirk        * 25-01-1817, later uurwerkmaker
• Cornelis * 07-12-1822, overleden 18-03-1825

 Tijtje, een ongetrouwde dochter van Lieuwe Radsma krijgt een kind:

• Jou Ratsma    * 10-01-1835

De stadsvroedvrouw van Sneek, Janneke Groustra, geeft de geboorte aan en hij wordt ingeschreven met een t: “Jou Ratsma”.

Jou is opgegroeid bij een oom in Bolsward. Hij trouwt in Sneek op 15-05-1859, als hij 24 jaar is en uurwerkmaker, met de 26-jarige Pietje Jacobs Zijlstra.

Kinderen van Jou Ratsma en Pietje Jacobs:

• Jakop   * 12-04-1860 te Sneek
• Tytje    * 27-11-1862 te Sneek, overleden 14-03-1875
• Jou       * 01-02-1866 te Sneek, overleden 03-03-1866

Dan verhuist het gezin naar Grou. Ze wonen op het Oerhaelspaed en Ratsma verzorgt daar ook “de overhaal”.

Kinderen die nog in Grou zijn geboren zijn:

• Jou      * 01-02-1868
• Pieter * 21-12-1871
• Johan * 31-10-1875
• Tietje  *03-06-1880

De werkplaats van Jou Ratsma bevindt zich op de zolder. Op 27-03-1896 overlijdt zijn vrouw. Als zoon Pieter trouwt op 25-04-1896 gaat die met zijn vrouw bij vader Jou inwonen. Ook de jongste zoon, Johan woont nog thuis. Later gebeurt het omgekeerde en gaat Jou bij Pieter en zijn vrouw inwonen, die een winkel, de Bazar, krijgen in de Boochstrjitte. Jou Ratsma heeft dan zijn klokkenmakerij in een loods aan de noordkant van de winkel. Hij maakt stoeltjesklokken en langstaartklokken. De kasten daarvoor haalt hij uit Joure. Men zegt van hem dat hij een eersteklas vakman is, die erg mooi en precies werk levert. Maar hij is geen man om de kneepjes van het vak door te geven aan een van zijn vier zonen; daarvoor heeft hij te weinig geduld. In Ratsma zijn laatste jaren bestaat zijn werk bijna uitsluitend uit reparatiewerk. Kort voor zijn dood verkoopt hij zijn bezittingen aan de Jepkema’s uit Reduzum. Op 30-11-1910 overlijdt deze laatste Grouster klokkenmaker, die evenwel zijn hele leven stadsfries sprak. De mooie tekening, die zijn zoon Johan in 1905 van hem gemaakt heeft, is bewaard gebleven.

Tekst Teake Hoekema 1967

28 HEIN DIRKS ten BRiNK

Hein Dirks ten Brink wordt geboren op 28-09-1880 in Balk. Zijn ouders zijn Dirk Jurjens ten Brink, uurwerkmaker aldaar en Akke Johannes Schootstra. Zelf trouwt Hein ten Brink, 26 jaar oud en horlogemaker, 09-05-1907 met Fokeltje van Sluis, 22 jaar en geboren te Sloten. Ten Brink vestigt zich als uurwerkmaker te Grou. Ze krijgen twee dochters:

• Akke       * 26-02-1911
• Klaaske  * 1916?

Op 31-03-1913 koopt hij in de Hoofdstraat het huis met nummer A 136, het oude nummer 198, voor f 2500,- Ten Brink noemt zich in 1934 goudsmid.

Met koperslager Tjerk v. Dijk komt hij 05-05-1924 overeen om zijn oude huis af te breken en op de vrijkomende ruimte twee nieuwe woningen te bouwen. Zelf gaat hij in de noordelijke woning wonen en Tjerk v. Dijk vestigt zich in het zuidelijke huis. Fokeltje overlijdt op 12-06-1941 te Leeuwarden, maar woonde nog in Grou. Hein Dirks ten Brink zelf overlijdt 19-03-1949 te Franeker, 68 jaar, maar wonend in Leeuwarden.

KLOKKENMAKERSKNECHTEN

A JELLE ULBES TASMA

Jelle Ulbes Tasma, geboren in Grou op 23-08-1716, doet op 12-02-1745 belijdenis en wordt dan lidmaat van de Hervormde Gemeente. Ook zijn latere vrouw Johanna Douwes doetop 30-09-1745 belijdenis. Ze trouwen op 02-10-1746. In 1749 wordt vermeld dat hij van beroep visser is met een gering bestaan.
Ze krijgen negen kinderen o.a.
Ulbe * 27-08-1752      zie Ulbe Jelles
Douwe * 11-08-1754  zie Douwe Jelles
Tjipke * 24-08-1766   Zie Tjipke Jelles

Jelle Ulbes overlijdt 18-05-1796. Bij zijn overlijden staat vermeld dat hij meester wieldraaier is. Zijn vrouw Johanna Douwes v.d. Vliet overlijdt 25-05-1798.

B SYBREN DURKS

Sybren Durks * 1722 is in 1763 gedoopt op belijdenis en daarna lidmaat van de Doopsgezinde Waterlandse Gemeente. Als hij op 20-01-1803 overlijdt is hij uurwerkmakersknecht. Hij is een jongere broer van Rinse Durks en waarschijnlijk werkzaam bij zijn broer en later diens zoon Sipke Rinzes.

C  ARJEN REINS

Rein Arjens en Gertie Durks doen op 30-04-1740 belijdenis in de Nederlands Hervormde kerk in Grou.

Kind van Rein Arjens en Gertie Durks:

•  Arjen Reins  *12-08-1742

Uurwerkmakersknecht Arjen Reins trouwt op 18-05-1766 met Dieuke Jans, wonend in Idaerd.

Op 24-05-1770 staat geschreven in de boeken van de Nederlands Hervormde Kerk: “Tot leden van deze gemeente zijn aangenomen en den selve voorgestelt Arjen Reins Egteman en Dieuke Jans Egtevrouw”.

Kinderen van Arjen Reins en Dieuke Jans:

• Gertje       * 17-05-1767
• Trijntje     * 26-03-1769
• Joukjen    * 02-02-1772
• Rinske      * 05-01-1774
• Joukje      * 31-05-1777
• Janke        * 17-08-1778
• Rein          * 28-01-1783
• Jan            * 06-06-1784
• Claeske    * 16-02-1786
• Maria en Johannes  * 12-03-1787

Arjen Reins overlijdt 20-07-1798 als uurwerkmakersknecht. Dieuke Jans is in Leeuwarden gaan wonen en overlijdt daar op 18-05-1811, 65 jaar oud.

“De overledene laat zes kinderen na.”

D MACHIEL MATHEWIS

Uurwerkmakersknecht Machiel Mathewes wordt geboren in Grou op 23-11- 1748. Zijn vader Matheus Machiels en moeder Grietje Pyters zijn uit het dorp Ee bij Dokkum in 1735 in Grou komen wonen. In het kerkboek van Ee staat vermeld: “Op 24-07-1735 met attestatie vertrokken om elders te trouwen”. En op 17-05-1737 doen “Matteus Michiels en Grijtje Pytters desselfs huisvrouw” belijdenis bij de Nederlands Hervormde Kerk in Grou.

Michiel Matheus trouwt in Grou op 25-05-1777 met Tjitske Murks, geboren in Grou.

Kinderen van Michiel Matheus en Tjitske Murks:

• Matheus * 28-?-1777
• Claeske   * 29-07-1780

Op 01-01-1792 wordt Tjitske Murks lidmaat van de Doopsgezinde Waterlandse Gemeente en Machiel volgt haar voorbeeld op 27-12-1801.

In de boeken van het ziekenfonds “It Gild” wordt Machiel ook vermeld. Op 23-03-1794 staat opgetekend: “Aan Machiel Matheewes wegen een langduirende sijkte van 9 weken uitgekeerd de soma 13.10,-“. Hij kreeg 13 gulden en 10 stuivers want de uitkering was f 1,50 per week.

Machiel overlijdt als uurwerkmakersknecht in Grou op 21-01-1804. Tjitske Murks overlijdt 18-11-1816 op 78-jarige leeftijd. Ze woont in het huis met nummer 287.

E ULBE JELLES TASMA

Wieldraaier Ulbe Jelles Tasma, geboren in Grou op 27-08-1752, woont in Wergea als hij daar op 22-10-1786 trouwt met Geertje of Gerttje Teunis. Gerttje woonde toen ook in Wergea, maar was afkomstig van Garyp. Ulbe Jelles was daarvoor op 03-03-1786 reeds lidmaat geworden van de Hervormde Gemeente van Wergea.

Kind van Ulbe Jelles en Gerttje Teunis:

• Jelle Ulbes  * 14-01-1787

Het gezin verhuist naar Grou want in 1798 staat in het archief dat op 31-05-1798  Ulbe Jelles f 21,- terugbetaalt, omdat de overleden moeder dat van de “dijakonije” genoten had. Gerttje Theunis doet op 20-04-1807 belijdenis in Grou en wordt dan lidmaat van de Hervormde Gemeente. Als Ulbe Jelles in 1811 aangeeft dat hij de achternaam Tasma kiest, is zoon Jelle Ulbes  al overleden want in de akte staat dat hij geen kinderen heeft. In 1813 wordt vermeld dat Ulbe Jelles meester wieldraaier is. Zijn vrouw Gerttje Theunis overlijdt in Grou op 03-12-1819, 78 jaar oud. Ze wonen in het huis met nummer 220.  Op 23-07-1834 overlijdt Ulbe Jelles zelf in het huis met nummer 207, ook 78 jaar oud. Klokkenmaker Douwe Jelles Tasma, de broer van Ulbe, geeft met een buurman zijn overlijden aan.

F JACOB JOHANNES TEMPEL

Klokkenmakersknecht Jacob Johannes Tempel is geboren op 13-06-1756. Hij is de jongste zoon van Johannes Andries en Joukjen Baukes. Op 16-05-1784 trouwt hij met Roelofke Franses, geboren in Vledder, maar dan wonend in Leeuwarden.

Waarschijnlijk werkte Jacob Johannes bij zijn vader en later bij zijn vijf jaar jongere halfbroer Klaas Johannes Andriesse, die zich ook wel Tempel noemt en daana bij diens zoon Johannes Klazes Andriesse.

Jacob Johannes kiest in 1811 voor de achternaam Tempel terwijl zijn halfbroer Klaas Johannes dan de achternaam Andriesse aanneemt. In 1814, 58 jaar oud, is zijn beroep nog uurwerkmaker.

Kinderen van Jacob Johannes en Roelofke Franses:

• Johannes * 05-03-1786
• Maijke     * 29-06-1788
• Joukjen    * 30-05-1790, overleden 11-06-1790
• Joukje      * 22-09-1793

Roelofke overlijdt op 26-02-1825 te Grou in het huis met nummer 266.

Jacob verhuist dan naar nummer 291 en overlijdt daar op 07-01-1830. Hij is 74 jaar en “zonder bedrijf”, gealimenteerd door de armvoogdij.

G THOMAS VAN RAAIJEN

Klokkenmakersknecht Thomas van Rajen, Roijen of Raaijen  is zeker in 1811 al uurwerkmakersknecht in Grou. Thomas blijft ongetrouwd en overlijdt op 11-01-1848 op 79-jarige leeftijd. Dan wordt vermeld dat hij “zonder beroep” is en gealimenteerd door de armvoogdij.

H TOMAS RUURDS

 In Grou trouwt scheepstimmerknecht Ruurd Melis 24-05-1767 met Jeltje Tomas.

Ze krijgen vier kinderen:

• Tomas        * 11-04-1768
• Eeke           * 04-05-1771
• Anne          *  05-10-1774
• Jentje         * 19-04-1779

Ruurd Melis overlijdt 26-09-1782 en er wordt bij vermeld dat hij de tweede gildebroeder is.

Jentje koos in 1811 voor de achternaam Pranger. Tomas overlijdt 04-06-1811, 44 jaar oud en uurwerkmakersknecht.  Zijn moeder overlijdt 27-04-1815 in het huis met nummer 286. Waarschijnlijk heeft Tomas, omdat hij ongetrouwd bleef, bij zijn moeder in dit huis gewoond.

I  JOHANNES DOUWES WIJMA

Klokkenmakersknecht Johannes Douwes Wijma wordt geboren in Grou in 1772. Hij is de zoon van Douwe Johannes en Yttje Boukes. Johannes trouwt in Grou op 19-05-1799 met Grietje Douwes, geboren in Terzool.

Kinderen van Johannes Douwes en Grietje Douwes:

• Douwe * 07-07-1800, overleden 20-06-1802
• Douwe * 17-04-1803
• Grietje  * 06-08-1807
• Grietje  * 27-05-1811

Een enkele keer staat in de akten dat Johannes Douwes uurwerkmaker is, maar meestal wordt zijn beroep met uurwerkmakersknecht benoemd.

Johannes Douwes Wijma overlijdt, nog uurwerkmakersknecht, op 07-12-1849, 87 jaar oud. Zijn vrouw Grietje Douwes overlijdt, 82 jaar oud, op 24-02-1853. Ze woonden zeker een periode in het huis met nummer 288.

J GERBEN OEGES KUIPER

Gerben Oeges Kuiper is waarschijnlijk klokkenmakersknecht bij zijn broer Marten Oeges. Hij overlijdt “zonder bedrijf” op 21-11-1838 in de ouderdom van 65 jaar in het huis met nummer 244. “Gealimenteerd door de armvoogdij.”

K  JOHANNES SYMENS FOKKENS

Klokkenmakersknecht Johannes Symons Fokkens is een oudere ongetrouwde broer van klokkenmaker Sybren Symons en wordt in akten uurwerkmakersknecht genoemd.  Zoals in een trouwakte van 1822. Hij is dan 48 jaar. Johannes Fokkens overlijdt 21-12-1854, 84 jaar oud.

L JOHANNES EDINGE

Klokmakersknecht Johannes of Joannes Edinga trouwt op 12-06-1786 met Hyke Wybes, geboren in Grou.

Kinderen van Johannes en Hyke Wybes:

• Joanna       * 16-04-1805 te Leeuwarden
• Lambertus * 30-08-1808 te Leeuwarden
• Dorothea   * 20-05-1810 te Leeuwarden
• Bernardus  * 26-08-1812 te Leeuwarden, overleden 21-12-1812
• Anne           * 15-04-1815 te Grou
• Elisabeth    * 02-03-1817 te Leeuwarden, overleden 03-02-1818

Het gezin verhuist naar Grou, waar Johannes uurwerkmakersknecht is. Maar ze verblijven er maar kort, want in 1817 wonen ze weer in Leeuwarden. Johannes is er horlogemaker.

Johannes Edinga overlijdt 15-11-1819, 44 jaar oud en is volgens de overlijdensakte geboren in Sas van Gent en van beroep horlogemakersknecht. Hyke Wybes trouwt in Leeuwarden voor de tweede keer op 01-04-1821 met wolkammersknecht Cornelis Overeem.

M TJIPKE WYTZES

In Grou trouwen 22-01-1764 Wytze Tjipkes afkomstig uit IJlst en Engeltje Willems Sjollema uit Grou.

Ze krijgen vijf kinderen:

• Antje      * 09-04-1764
• Fokje      * 08-12-1771
• Gertie     * 20-03-1774
• Trijntie   * 11-01-1777
• Tjipke     * 20-08-1779

Zoon Tjipke wordt uurwerkmakersknecht. Hij overlijdt 13-09-1808, 29 jaar oud. Zijn moeder wordt 79 jaar en overlijdt op 26-06-1820. Ze woonde in het huis met nummer 238.

N TJIBBE DURKS WIJMA

 Op 09-05-1790 trouwt in Wergea Durk Tjibbes met Pietje Aukes van Eagum. In 1797 verhuist het gezin naar Grou. Durk Tjibbes wordt daar tapper. In 1811 kiest hij voor de achternaam Wijma.

Durk Tjibbes en Pietje Aukes krijgen 8 kinderen

Durk Tjibbes overlijdt 31-05-1815 als tapper in het huis met nummer 88. Pietje Aukes wordt “winkeliersche” in het huis met nummer 137. Haar zoon Tjibbe Durks, geboren in 1801, wordt uurwerkmakersknecht, maar overlijdt al op 16-04-1820, nog maar achttien jaar oud in het huis 137.

O JETZE RUURDS BROUWER

Jetze Ruurds Brouwer wordt geboren in Heerenveen. Hij trouwt, 21 jaar 02-08-1839 in Schoterland met Sjoukje Geerts Brouwer 23 jaar, geboren te Dokkum.  In de trouwakte staat: “voorheen uurwerkmakersgezel te Grouw doch thans te Heerenveen woonachtig”.

Ze krijgen vijf kinderen:

• Ruurd   * 15-03-1840 te Heerenveen. Jetze is horlogemaker.
• Geert    * 13-08-1842 te Ferwerd.  Jetze is “koornmolenaar onder

                  Hallum”.

• Adam    * 14-03-1844 te Ferwerd.  Jetze is “koornmolenaar”.
• Janke    * 29-10-1855 te Leeuwarden. Jetze is “uurwerkmaker te

                   Ferwerd”.

• Aaltje    * 02-04-1859 te Leeuwarden. Jetze is “horlogemaker te

                  Leeuwarden”.

Jetze Ruurds Brouwer overlijdt 29-07-1871 te Leeuwarden, 52 jaar. In de akte wordt hij uurwerkmaker genoemd. Sjoukje overlijdt 25-03-1899 in Leeuwarden.

P RINZE GERRITS VAN DIJK

Klokkenmakersknecht Rinze Gerrits van Dijk wordt in Grou geboren op 24-04-1828. Hij is de zoon van grutter Gerrit Geerts van Dijk en Sieuwke Lammerts Dodinga. Bij de geboorteaangifte van Rinze Gerrits zijn de klokmakers en overburen Sipke Rinzes Hoekstra en Willem Sieuwes van Dijk, de getuigen. Rinze overlijdt op 07-10-1852. Hij is dan 24 jaar en ongetrouwd. Volgens de overlijdensakte is hij klokkenmakersknecht. Waarschijnlijk bij Johannes Sjoerd Binnerts, want die komt zijn overlijden aangeven.

Q HILLE WILLEMS VAN DIJK

Klokkenmakersknecht Hille Willems van Dijk wordt 04-01-1830 geboren. Bij de geboorte-aangifte neemt vader Willem Sieuwes zijn buren Jan Oeges Bakker, zelf bakker, en Thymen Sytzes Ferwerda, die “verwer en glazenmaker” is, mee als getuigen.

Op 14-03-1857 overlijdt Hille Willems.  Hij is dan waarschijnlijk uurwerkmakersknecht bij zijn vader.

D. Tolsma uurwerkmaker te Grouw heeft in de Leeuwarder Courant op 05-06-1818 een torenuurwerk te koop.

.